گلیم چیست؟

 

خی از خریداران به دنبال خرید محصولی به جز فرش ماشینی هستند . تنوع در محصولات وابسنه به فرش ماشینی می تواند هر خریدار با هر نوع سلیقه را راضی کند . یکی از محصولات پرطرفدار که زیبایی خاصی دارد گلیم است . در این مقاله قصد داریم شما ر ابا یژگی های این محصول آشنا کنیم . 

گلیم چیست ؟ 

گلیم یکی از انواع متداول از کفپوش است که از زمان های دور در بین ایرانیان رواج دارد . این محصول از صنایع دستی بخشی از اقوام ایرانی بوده و بسیاری از گلیم های موجود از زمان های قدیم دست بافت بوده اند . اما امروزه برخی کارخانجات فرش ماشینی به تولید این محصول نیز روی آورده اند . تنوع بسیار بالا در طرح های بافته شده در این محصول و استفاده از نخ و الیاف با کیفیت خریداران زیادی را به سمت این محصول هدایت کرد .

گلیم ویژگی های منحصر به فرد خود را دارد و این ویژگی های خاص باعث سهولت و راحتی استفاده کنندگان آن است . در این مقاله قصد داریم به بررسی و معرفی هر کدام از این ویژگی های بپردازیم .

وزن سبک

این محصول وزن بسیار سبک دارد که باعث جا به جایی بسیار آسان آن می شود . به هیمن دلیل در قسمت هایی از منزل که امکان کثیف شدن زود به زود کفپوش می شود گزینه ای مناسب است . چرا که به راحتی قابل شست و شو و جا به جایی است .

طرح و رنگ متنوع

طرح های بافته شده  بر روی گلیم ها بسیار متنوع و زیبا هستند . استفاده از رنگ های گرم و شاد در این محصول باعث می شود فضایی گرم و صمیمی در منزل خود داشته باشید . هم چنین به راحتی با دکوراسیون شما ست خواهد شد .

استفاده از جنس پلی استر باعث براقیت و درخشندگی بیشتر آن شده و زیبایی و جلوه طرح و رنگ گلیم شما دو چندان خواهد بود . با استفاده از این محصول زیبا فضایی هنری و سرشار از رنگ های زیبا را تجربه خواهید کرد .

قیمت ارزان

این محصول قیمت بسیار ارازن تر نسبت به سایر محصولات دارد . به همین دلیل شما به راحتی می توانید تغییرات زود به زود و زیبایی را در دکوراسیون خود تجربه کنید .

عدم پرزدهی

این محصول پرزدهی ندارد که این ویژگی باعث اقبال خریداران است . پرزدهی در برخی محصولات باعث نارضایتی خریداران است که به خرید محصولاتی از قبیل گلیم روی می آورند .

جارو زدن آسان

با خرید گلیم ، در صورت کثیف شدن آن ، به راحتی با جارو زدن تمیز خواهد شد . شما می توانید این محصول را زیر میز ناهارخوری ، آشپزخانه و فضاهایی از این قبیل نیز استفاده نمایید .

قبل از خریدن گلیم در نظر داشته باشید که خاب این محصول بسیار کوتاه است . بنابراین جایگزین فرش برای شما نخواهد بود .

طرح های فرش ایرانی از کجا آمده اند ؟

 

 

بدون تردید ریشه یابی و بررسی دلایل تولد و گسترش و حتی تغییرات طرح های فرش ایران ، چه از نظر فرم بندی و چه از نظر ریز نقشها و نگاره ها بهترین راه برای طبقه بندی و همچنین نام گذاری تمامی طرح های فرش است .

در این راستا تاکنون مطالعات معدودی توسط کارشناسان مختلف اعم از ایرانی و غیر ایرانی انجام یافته ، اما به دلایلی برخی از این مطالعات از نتایج قابل قبولی برخوردار نبوده اند . عمده ی این مطالعات نیز توسط افراد غیر ایرانی انجام یافته که اصولا با فرهنگ و تاریخ ایران زمین آشنایی چندانی ندارند و لذا نتایج مطالعات آنها در بسیاری موارد به خطا رفته است .

آیا فرش ایرانی منشا ترکی دارد؟ 

عده ای از محققان که از دنباله روان نظریه منشاً ترکی و کلاً غیر ایرانی فرش هستند، در این راه به مطالعات و استنتاجاتی دست زده اند که به تمامی هویت واقعی طرح های فرش ایران را سراسر مخدوش می سازد . چند سالی است که در مورد زادگان طرح های فرش اظهار نظرهای عجیب دیگری نیز شنیده می شود . اکثر نظرات متوجه دو ایده اصلی است یکی به نظریه «شرق به غرب » معروف است که بر آن اساس الفبای اولیه طراحی به وسیله ی ترکمن های آسیای مرکزی به زنان ایران ، آناتولی و قفقاز انتقال یافته است . عقیده ی دوم در جهت مخالف نظریه ی اول است .

بر اساس نظریه «غرب به شرق » ، طرح ها از آناتولی سرچشمه گرفته و به سرعت در سراسر شرق گسترش یافته اند . بر این اساس حتی گروهی از محققان که طرفدار نظریه ی منشاً ترکی فرش هستند ، در اصل و منشاأ ترکی نقوش فرش ایران و سایر دستباف ها نظیر گلیم به مطالعات خاصی دست زده اند . آنها شروع مطالعات خود را از آثار دوران های بسیار دور انتخاب کرده اند تا به اصطلاح هیچ خدشه ای بر نظرات آنان وارد نگردد .

یکی از این آثار ما قبل تاریخ مربوط به قرن نو سنگی در منطقه ی «شتل هویوگ» ترکیه واقع در جنوب قونیه است و طرفداران منشأ ترکی فرش بر روی این آثار بسیار کار نموده اند . یک گروه کاملا مجهز ، متشکل از باستان شناس ، فرش شناس ، پژوهشگران و استادان دانشگاه به سرپرستی جیمز ملارت در مورد آثار مذکور مدتها مطالعه کردند و نتایج دستاورد خود را به طور مفصل در چهار جلد کتاب منشر ساختند و در نهایت ترکیه را گهواره ی فرش بافی نامیدند و سر منشا بسیاری از نقوش را نیز به آن مرتبط نمودند و حتی «شتل هویوگ » را اولین مرکز فرش بافی در ترکیه معرفی نمودند.

در این میان حتی اشاره ای به ایران نگردید و نویسندگان کتب مذکور برای بسیاری از موارد دلایل پیش پا افتاده ای را بیان نمودند . به عنوان مثال برای اثبات منشا ترکی دستبافها کلمه گلیم را بررسی نمودند . میدانیم که ترکها به گلیم «کیلیم » می گویند . آنان این واژه را در ادبیات خود پی گرفتند و چون ادبیات ترک د راین مورد خالی بود از ادبیات فارسی کمک گرفتند . آنان به شعر فردوسی و دیگر شاعران عصر غزنوی استناد کردند و استنباط نمودند که منظور این شاعران از گلیم ، کیلیم بوده است و در نتیجه ریشه ی این لغت ترکی است و بنابراین اصل و منشا این دستباف نیز ترکیه بوده است . اما مهمترین از آن اینکه نقوش دیوار های شتل هویوگ را به نحوی رندانه باز سازی کردند و شباهت هایی تحمیلی میان آن نقوش و گلیم های امروزی ترکیه ) به دست داده اند و نتایج مطلوب خود را به دست آورده اند .

آیا فرش شناسان غربی درباره فرش ایرانی به نتایج درستی رسیده اند؟ 

به طور کلی تا قبل از دهه ی هشتاد و شاید هم دهه ی 70 میلادی علاقه زیادی به بررسی منشا طرح ها وجود نداشت و اغلب مطالعات انجام شده سابقه ای بیشتر از صدر اسلام را در بر نمی گیرد و بسیاری نیز بر این عقیده اند که منشا همه ی طرح ها را باید از زمان اسلام مورد بررسی قرار داد و عبارت هنر اسلامی را معرفی می کنند . تنها در طی 20 سال گذشته است که برخی از فرش شناسان با مطالعات خود به نتایج دیگری دست یافته اند . دکتر سیروس پرهام در مقاله ای انتقاد گونه چنین به تجربه و تحلیل عملکرد غربیان پرداخته است .

« جهد شتابزده ی بیشترین فرش شناسان باختری در رمزگشایی نقشهای قالی ایرانی و گشودن طلسم ترکیب خطوط در هم پیچیده ی اسلیمی و ختایی ( که به ظاهر از هر گونه معنا و مفهوم تهی است و به گفته ی هاکسی « زندگی چون طرح و نقش قالی ایرانی است : زیبا ، ولی بی معنی »)، قصه ای است دراز که به چند دلیل عمده تاکنون راه به جایی نبرده و جز یکی دو تن همه در این راه پر پیچ و خم به بیراهه افتاده اند .

اساسی ترین علت ناکامی ، بیگانگی اکثریت عظیم فرش شناسان غربی است از تمدن و فرهنگ ایرانی که نقوش قالی نیز چون دیگر هنر ها ، در طول سده ها و بسا که هزار ها ، از تار و پود پیدا و نهانی همین تمدن و فرهنگ پدید آمده است . تلاش در سنجیدن و باز نمودن نقشمایه های نگارین ناآشنا با ساده اندیشی آغاز گشت که از جهتی زاده ی اعتقاد به برتری تمدن و جهان نگری غرب بود .

از پس این پندار ، کلید های رمز قالی شرقی به جای آنکه در ژرفای تمدن کهن خاور زمین جستجو گردد در لا به لای اندیشه های نو یافته ی باختری کاویده شد . پژوهش در سیر تحولی نماد پردازی مغرب زمین ، جایگزین کند و کاو در اندیشه های رمزی و نمادی و اساطیری مشرق زمین گردید و نمادهای شرقی به قیاس مفاهیم نمادی غربی به سنجش در آمد .

چنین بود که نقشمایه ی بید مجنون ، که در نزد بیشتر مردم غرب «بیدگریان» خوانده می شود ، نقشمایه ای پنداشته شد مالامال غم و اندوه و قالیهایی را که این نقشمایه بر آن بود « فرش عزا » خواندند که برای پوشش قبر و مراسم سوگواری بافته شده است ! هم در این مرحله ی آغازی بود که نگاره های سه گوش سر و گردن تجرید یافته ی جانوران ، «کلید یونانی » و «قلاب » نام گرفت و نقشمایه ی چهار بازویی میانه ی ترنج های قالیهای فارس «خرچنگ»و «رتیل» پنداشته گشت !

آیا نقوش فرش ایرانی از دیگر کشورهای مشرق زمین می آید؟ 

مرحله دوم کند و کاو را پژوهندگانی آغاز نهاده اند که سرانجام در یافته بودند که کلید رمز نقشمایه های شرق را نمی توان در فضای فرهنگ غرب جستجو کرد . اما به مصداق حکایت ملانصرالدین که کلید خانه اش را در جای تاریک کوچه گم می کند ولیکن در گوشه ی روشن دنبال آن می گردد « چون روشنتر است » اینان نیز راه نزدیکتر و آسانتر و روشنتر را پیش گرفتند و آسیای صغیر و سپس آسیای میانه را نه همان خواستگاه قالیبافی که مهد نقش مایه های قالی بافی پیش از روزگار صفویان بر شمرده اند . ( اصحاب پان تورکیسم البته در این میان دستی داشته اند ) .

مرحله سوم هنگامی اغاز گشت که تنی چند پژوهش ژرفتر و گسترده تر در فرهنگ مشرق زمین را واجب دانستند تا به اصل و منشأ این نقوش معمایی نزدیکتر شوند . چون سرزمین هند به سابقه استعمارگری اروپائیان به غرب نزدیکتر بود و آشناتر ، ابتدا شبه قاره هند را در نور دیدند و به وجد آمدند و در سیر و سفر سر مستانه چندان دور رفتند که به چین و آئین بودا هم رسیدند ، بسیاری طرح و نقش ها که هنرمندان و صنعت گران ایرانی به روزگار سلاطین مسلمان کشمیر در طول سده ی نهم هجری و سپس به همراه همایون پادشاه گورکانی در نیمه های سده ی دهم به هند برده و ترویج کرده بودند ، مغولی خوانده شد و دست پرورده ی پادشاهان گورکانی .

اما مرحله چهارم « طلسم گشایی » در فضای پژوهشی خاصی بنیان گرفت که به واقعیت های تاریخی نزدیکتر بود ، چون تکیه بر پژوهش های گسترده اسلامی داشت . از آنجا که جز قالی پازیریک ، هخامنشی ، تمامی نمونه های به دسترس افتاده ، پس از اسلام بافته شده بود ، همگی طرح و نقش های قالی بافی در پرتو اندیشه های و تعالیم اسلامی به بوته سنجش نهاده شد . دست آورد پژوهشی این مرحله بسیار پر بار بود ، و لیکن آن عیب را داشت که همه چیز را در تاریخ پس از اسلام می جست ، تو گفتی که قالی بافی پس از اسلام پدیدار گشته و پیش از آن هیچ نبوده است .

نویسنده در ادامه اضافه می نماید که ترتیب این مراحل چهار گانه بنا بر تقدم زمانی نیست و گاه دو یا سه مرحله همزمان تحقق یافته و مرحله آغازی نیز از اوایل سده ی مسیحی حاضر تا به امروز در محافل و نشریه هایی همچنان بر دوام مانده است .»

امروزه فرش کاشان مجموعه ای از زیباترین طرح های فرش ایرانی را در خود جای داده است و شما با سر زدن به سایت قالی کاشان طرح های اصیل فرش ایرانی و فرش های مدرن و زیبا را به صورت یکجا مشاهده خواهید کرد . 

ویژگی های فرش طرح افشان کاشان

 

 

فرش های ماشینی کاشان دارای تنوع بسیار بالا در طرح های بافته شده هستند . در میان طرح های فرش ، فرش طرح افشان کاشان یکی از پرطرفدارترین طرح های مجموعه قالی کاشان است. این طرح فرش بسیار زیبا، دارای این ویژگی منحصر به فرد است که ترنج وسط فرش از آن حذف شده است. در این مقاله، شما را با ویژگی هایی که فرش طرح افشان را پرطرفدار کرده است، آشنا خواهیم کرد.

فرش طرح افشان، به روز و همه پسند 

یکی از ویژگی های بسیار جالب توجه فرش افشان این است که با وجود اصالت این طرح فرش، باز هم مورد توجه و به روز است. حذف ترنج وسط، طرح افشان را از نظر ظاهری تا حدی به فرش های مدرن نزدیک کرده است. علاوه بر این که گلهای سنتی و اصیل فرش کاشان همچنان در این طرح فرش خودنمایی می کنند.
با این توضیحات، فرش طرح افشان کاشان، هم مورد توجه خریدارانی قرار می گیرد که به طرح های سنتی فرش علاقه دارند و هم مورد پسند کسانی است که تمایل دارند تا حدی به سمت دکوراسیون مدرن حرکت کنند. این ویژگی مخصوصا فرش طرح افشان را مناسب خانه هایی می کند که از عناصر سنتی و مدرن به طور همزمان بهره برده اند.

فرش طرح افشان، خانه را بزرگتر نشان می دهد 

به دلیل حذف ترنج وسط از فرش طرح افشان، این فرش، فضای خانه شما را بزرگتر نشان می دهد. دلیل این امر این است که فرش طرح افشان، فضای زمینه پیوسته بزرگتری با گل های ریزتر نسبت به فرش ترنج دار دارد. همین گلهای ریز در زمینه بزرگ، برای بیننده خطای دید ایجاد می کند و فضا را در نظر او بزرگتر جلوه می دهد. این ویژگی بسیار مطلوب خریدارانی است که در خانه هایی با اتاق هایی نسبتا کوچک زندگی می کنند.
البته اگر باز هم به دنبال بزرگتر نشان دادن فضای اتاق هستید، می توانید به سراغ فرش های افشان با زمینه های روشن، مثل فرش زمینه کرم و فرش زمینه ترمه ای باشید.

فرش طرح افشان، آزادی بیشتری در چیدمان به شما می دهد 

شاید برای شما هم پیش آمده باشد که پس از این که مبلمان را بر روی فرش خانه خود چیده اید، به نظرتان آمده است که تقارن طرح فرش به دلیل این که بخش هایی از آن توسط اثاثیه خانه پوشیده شده است، به هم خورده است. یکی از راه ها برای جلوگیری از این پدیده این است که اول مبلمان را بچینید و سپس فرش ها را در فضاهای خالی بین مبلمان و اثاثیه بیندازید.
این راه حل برای کسانی که می خواهند به قول معروف گوش تا گوش اتاق را فرش پهن کنند، راه حل مناسبی نیست. چرا که بالاخره بخش هایی از کف اتاق بدون فرش باقی خواهند ماند. استفاده از فرش طرح افشان می تواند تا حدی این مشکل را برای افراد مشکل پسند برطرف کند.
از آن جایی که ترنج وسط در این طرح فرش وجود ندارد، شما می توانید بدون نگزانی از این که فاصله مبلمان تا ترنج وسط در چهار جهت فرش متفاوت بشود و تقارن از دست برود، اثاثیه را بر روی فرش خود قرار دهید. با استفاده از فرش طرح افشان، زیبایی و تقارن چیدمان را در دکوراسیون خانه خود چند برابر کنید.

حرف آخر درباره خرید اینترنتی فرش طرح افشان کاشان 

اگر تصمیم به خرید اینترنتی فرش طرح افشان کاشان دارید، همین الان از طرح های موجود در گالری قالی کاشان ، یک فرش را انتخاب کنید تا در کمترین زمان ممکن و آن را در شهر خودتان و درب منزل تحویل بگیرید. مجموعه قالی کاشان، فرش کاشان را با قیمت ارزان مستقیم از کارخانه برای شما ارسال می کند.

از تاریخچه فرش بیشتر بدانیم

در مطلب پیش رو به تاریخچه فرش در جهان و ایران می پردازیم. این که این هنر زیبا در چه کشورهایی مورد استقبال قرار گرفته است و در کشور عزیزمان ایران، چگونه مراحل رشد و توسعه و بالندگی خود را طی کرده است. فرش ایران در دوره های مختلف تاریخی دستخوش تحولاتی شده است و اتفاقاتی را از سر گذرانده است. با ما همراه باشید تا کمی از داستان فرش را از نظر بگذرانید.

تاریخچه فرش

به دست بافتهٔ پُرزدار و گره‌دار قالی گویند. همهٔ پژوهشگران بدون چون و چرا بر این نکته اعتراف دارند که قالی و قالی‌بافی از آسیا شروع شده‌است. پژوهشگران بر این عقیده‌اند که ترکستان، ایران و قفقاز می‌باید مهد اولیهٔ این هنر بوده باشند. از عباراتی که در انجیل و ادبیات کلاسیک آمده به این نتیجه رسیده‌اند که هنر شرقی قالی‌بافی مدت‌ها قبل از میلاد مسیح شناخته شده و وجود داشته‌است.

 

هومر حماسه‌سرای معروف سدهٔ هفتم پیش از میلاد یونان صحبت از «کاناپه‌ای که با یک قالی ارغوانی مفروش شده بود» می‌کند. یا گزنفون مورخ، فیلسوف و سردار آتنی که در سال ۴۰۱ پیش از میلاد به جنگ با ایرانیان باستان پرداخته، گزارش کرده‌است که ایرانیان عادت دارند روی قالی‌های نرم استراحت کنند. با نگاهی به نقشهٔ جغرافیا امروزه منطقهٔ وسیعی شامل کشورهای آسیای صغیر، ترکیه، قفقاز، ایران، ترکمنستان، پاکستان، افغانستان، هند، تبت، چین، مصر، اسپانیا و حتی کشورهای شبه‌جزیرهٔ بالکان مانند رومانی را می‌یابیم که هنر و صنعت قالی‌بافی در آن‌ها وجود دارد؛ ولی آنطور که پژوهشگران گفته‌اند، ایرانیان نخستین قومی بوده‌اند که به قالی‌بافی پرداختند و در این زمینه سرآمد جهانیان شدند. چنان‌که آخرین پژوهش‌های باستانشناسی هم دال بر این موضوع هستند. منظور اشاره به قدیمی‌ترین قالیِ پُرزدارِ شناخته‌شدهٔ موجود در جهان یعنی قالیچهٔ پازیریک است که در سال ۱۹۴۹ میلادی برابر با ۱۳۲۷ هجری شمسی توسط گروهی از باستان‌شناسان روسی به سرپرستی پروفسور رودنکو در حفاری‌هایی در منطقهٔ آلتای سیبری جنوبی در درهٔ پازیریک کشف شد.

تاریخچهٔ بافت قالی (یا فرش) تا آنجا که دانسته شده‌است، به هزارهٔ پنجم و ششمِ پیش از میلاد در آسیای مرکزی برمی‌گردد. قالی ایرانی پازیریک، قدیمی‌ترین قالیِ دستبافِ یافته‌شدهٔ جهان است که در سیبری کشف شده و بافت ایران در دوران هخامنشیان است. قالی‌بافی در سدهٔ ۱۰ میلادی به وسیلهٔ مورها به اسپانیا شناسانده شد. جنگ‌های صلیبی باعث شد تا قالی‌های ترکی به اروپا برده شوند که در آنجا بیشتر از دیوارها آویزان می‌شد یا بر روی میزها قرار می‌گرفت؛ بنابراین، از آغاز آشناییِ اروپاییان با قالی، آن‌ها به آن به دیدهٔ یک اثر هنری و نه یک زیراَنداز می‌نگریستند. پس از گسترش تجارت در سدهٔ ۱۷، قالی‌های ایرانی به شکل چشمگیری به اروپای غربی شناسانده شدند.

امروزه مراکز عمدهٔ تولید و بافت قالی، کشورهای ایران، پاکستان، هند، ترکیه، شمال آفریقا، منطقهٔ قفقاز، نپال، اسپانیا، ترکمنستان و تبت می‌باشند.

تاریخچه فرش در ایران

 

پیشینهٔ درهم‌تنیدنِ الیاف در ایران برای تولید منسوجات به‌خصوص پارچه، به هزارهٔ پنجم پیش از میلاد می‌رسد. آثار گرانبها و زیبایی که از بخش‌های مختلف ایران به دست آمده، گواه آن اند که منسوجات ارزشمند و بحث‌برانگیزی در این دوران وجود داشته‌اند، ازجمله تابوت سفالی دوران دالما، کردستان، همچنین آیینهٔ مسیِ زنگ‌زدهٔ نوعِ ایلامی در سیلک و سایر مناطق.

 

بعد از گذشت سالیان متمادی، تقریباً در هزارهٔ دوم پیش از میلاد، انسان توانست چگونگیِ به‌هم‌ریسیدنِ نخ‌ها و ساختنِ طناب را کشف کند. این اکتشاف مانند تمام اکتشاف‌های تاریخ فواید بسیار سودمندی برای هنر و صنعتِ آن دوران داشت. از جمله آن که از رشته‌های درهم‌تنیدهٔ طناب مانندی برای زیباییِ ریشه‌های فرش استفاده می‌کردند. آثار به‌دست‌آمده از مناطقی مانند گورهای مارلیک، قلعهٔ کوتی در دیلمان، و همچنین حسنلو نزدیک ارومیه شاهدهایی بر این ادعا هستند.

قدمت فرش‌بافی و به‌طورکل منسوجات در ایران بسیار زیاد است. آثار زیبا و تفکربرانگیزی از دوره‌های مختلف کشف شده‌اند که نمی‌توان آن‌ها را به‌طور دقیق به یک دورهٔ خاص نسبت داد. گاهی اوقات یک اثر طیِ گذشتِ سالیانِ دراز و طی سلسله‌های مختلف ساخته شده‌است.

ایلخانیان و تیموریان

فرش‌های دورهٔ ایلخانیان زیاد شناخته‌شده نیستند. در این مورد محققی به نام آرمی برینگز نظریه‌ای ارائه داده که دارای نقاط ضعف بسیاری می‌باشد و در درستی آن به دیدهٔ تردید باید نگریست. بر پایهٔ نظر او نقاشی‌هایِ فرش‌های دورهٔ تیموریان دقیقاً خصوصیاتِ فرش‌های این دوران را بازمی‌تابند. به عبارت دیگر با دیدن این نقاشی‌ها می‌توان به تمام ویژگی‌های بافتی و ظاهری و به‌طور کل تاریخچهٔ آن‌ها پی‌برد. اما از آنجا که نقاشی‌های به‌دست‌آمده از هنر فرش‌بافی این دوران بسیار محدود می‌باشند، پس اطلاعات زیادی از فرش‌های این دوره در دست نیست و درست همینجاست که سستیِ نظریهٔ برینگز هویدا می‌شود.

دورهٔ صفویه

فرش‌های ایران در دورهٔ صفویه به بالاترین حد خود در زیبایی و بافت رسیدند که این مهم به دلیل تحت پشتیبانی شاهان قدرتمندی چون شاه عباس قرارگرفتن بود و دسترسی فراوان به مواد مورد نیاز برای بافت فرش و همچنین به‌رسمیت‌شناختنِ فرش به عنوان کالایی برای تجارت بوده‌است.

 

طرح و رنگ در فرش ماشینی

با ظهور فرش های ماشینی و پیشرفت تکنولوژی در دستگاه های تولید فرش ماشینی ، هر روز شاهد تولید فرش ماشینی در کیفیت های بالا و طرح و رنگ های متنوع تر هستیم. تنوع در طرح های فرش ماشینی به حدی زیاد است که شما هیچ گاه با رفتن به فروشگاه ها و نمایشگاه های فرش قادر به دیدن همه طرح های آن ها نخواهید شد. هم چنین هر  کس با هر سلیقه و حتی سلیقه های بسیار خاص نیز خواهند توانست فرش متناسب با سلیقه خود پیدا کنند. 

طرح  و رنگ در فرش های ماشینی 

طرح در فرش ماشینی تنوع بسیار زیادی دارد . شما با یک گشت و گذار ساده در گالری فرش کاشان ، انواع طرح ها در همه سبک را مشاهده خواهید کرد. از طرح های سنتی و دیرینه گرفته تا سبک های کلاسیک و مدرن !  طرح های فوق العاده در فرش های ماشینی قابل چشم پوشی نیستند. در فرش ماشینی از طرح خشتی که از قدیم رایج بوده و طرح شاه عباسی تا طرح های کلاسیک و متفاوت دیده می شود. حتی طرح های دیرینه در ترکیب با طرح های مدرن بسیار شگفت انگیز شده اند. رنگ بندی های چشم نواز با هارمونی جذاب چشم هر بیننده ای را به خود خیره می کند. در فرش های ماشینی برای کودکان نیز فرش های جالب و متنوع تولید می شود که علاوه بر آن الیاف مرغوب آنها نیز از نظر دور نخواهد بود.

رنگ بندی در فرش ماشینی نیز مانند طراحی ، تنوع زیادی دارد و طیف بالایی از رنگ ها را در بر می گیرد که در گذشته در  فرش ها دیده نمی شدند. رنگ هایی خاص که دست شما را در چیدن دکوراسیون منزل تان بسیار باز خواند گذاشت. ضمن این که جلوه های متفاوتی را در خانه خود می توانید به وجود بیاورید.

رنگ زمینه در فرش های ماشینی و تنوع در آن ها باعث شده تا فرش با زمینه چرکتاب به وجود بیایند که در عین روشن بودن رنگ زمینه لکه ها و کثیفی را نشان نمی دهند . چرا که در گذشته مردم برای چرکتاب بودن فرش خود تنها انتخابی که داشتند فرش های زمینه تیره و نهایتا زمینه لاکی بودند.

فرش زمینه کرم

پس از انتخاب شانه و تراکم فرش و طرح فرش ، رنگ زمینه فرش نیز یکی از مواردی است که ذهن خریداران را مشغول خود می کند. بسیاری از شما در بین رنگ زمینه های کرم و سرمه ای که دو رنگ پرطرفدار در بین رنگ زمینه های فرش های ماشینی هستند مردد می مانید. در این مقاله می خواهیم نقاط ضعف و قوت رنگ زمینه کرم در فرش را برای شما بگوییم.

فرش زمینه کرم فضای خانه شما را روشن تر می کند

فرش زمینه کرم روشن ترین رنگ زمینه را در بین رنگ های زمینه فرش کاشان داراست. این رنگ روشن، فضای خانه شما را روشن تر می کند. اگر به نور خانه اهمیت زیادی می دهید و خانه شما چندان نور گیر نیست، راه حل پیشنهادی مجموعه قالی کاشان، خرید فرش زمینه کرم است.

فرش زمینه کرم فضای خانه را بزرگتر نشان می دهد

یکی از ویژگی های ذاتی فرش زمینه کرم در مقایسه با فرش های با رنگ زمینه تیره، این است که فضای خانه را دلباز تر و بزرگ تر نشان می دهد و به همین دلیل برای خانه های کوچک گزینه خوبی است.

فرش زمینه کرم به هر دکوراسیون می آید

حتما تا به حال در هنگام پوشیدن لباس به این نکته رسیده اید که لباس با رنگ سفید، شیری یا کرم به هر رنگ لباسی می آید. همین ویژگی در مورد فرش زمینه کرم هم صدق می کند. من فرش کرم انتخابی خودم را که رنگ آبی کم و بیش در گل های آن به کار رفته بود، با مبل های آبی رنگ خود ست کردم و نتیجه واقعا عالی شد.

البته این که چه رنگی از زمینه فرش با چه رنگی از اثاثیه خوب به نظر می رسد، بستگی مستقیم به سلیقه شما دارد. اما شخصا ترجیح می دادم، تضاد رنگ مناسبی بین رنگ زمینه فرش و رنگ مبلمان خود داشته باشم، در عین حال که رنگ ها با هم هماهنگی مناسبی داشته باشند.

تضاد رنگ فضای خانه را شادتر نشان می دهد. پس نگران این نباشید که مثلا رنگ مبلمان من سبز تیره، قرمز یا سرمه ای است و رنگ کرم زمینه فرش خیلی با رنگ مبلمان متفاوت است.

فرش زمینه کرم جلوه زیادی به گل های فرش شما می دهد

یکی از ویژگی های منحصر به فرد فرش زمینه کرم این است که به دلیل این که کمرنگ است و گل های فرش به اصطلاح از آن پررنگ تر هستند، جلوه خاصی به گل های فرش شما می دهند.

این ویژگی باعث می شود که نقش و نگار زیبای فرش شما بیشتر به چشم بیاید. شخصا یکی از دلایلی که این رنگ زمینه را به فرش زمینه سرمه ای ترجیح دادم، همین نکته بود.

وقتی به فرش طرح اصفهان زمینه کرم نگاه کردم، به نظرم می رسید که گل های فرش از آن بیرون زده اند. به نظر من این ویژگی، جذابیت فرش را دوچندان می کند.

فرش زمینه کرم فضای خانه را شادتر نشان می دهد

تضاد رنگ زمینه کرم فرش نسبت به نقش و نگار روی فرش اینجا هم به کمک می آید که فضای خانه شما شادتر شود. همین ویژگی باعث می شود که شما بتوانید فرش با این رنگ زمینه را با دکوراسیون هایی با عناصری با رنگ های شاد ست کنید.

پیش از خرید فرش زمینه کرم به نکته زیر توجه نمایید

با وجود تمام مزایایی که فرش زمینه کرم دارد که آن را به انتخاب مناسبی برای بسیاری از خریداران مشکل پسند قالی کاشان تبدیل می کند، این رنگ زمینه از فرش دارای این مشکل است که چرکتاب نیست. به این مفهوم که این فرش به دلیل رنگ روشن زمینه، هر لکه ای را به طور واضح نشان می دهد.

اگر از جمله خریدارانی هستید که زیاد فرصت تمیز کردن و لکه گیری فرش را ندارید و در عین حال به دنبال خرید فرش زمینه روشن هستید، شاید بهتر باشد به سراغ خرید فرش زمینه ترمه ای (بژ) یا فرش زمینه فیلی بروید.

در آخر اگر قصد خرید فرش زمینه کرم دارید ، به شما پیشنهاد می کنیم از گالری فرش زمینه کرم قالی کاشان دیدن نمایید.

واژه شناسی فرش و قالی

همه ما علاقه بسیاری به فرش ایرانی داریم. شاید این علاقه ریشه در گذشته ما دارد. مردم سرزمین ما در اعصار مختلف تلاش کرده اند، هر یک چیزی به فرش این هنر زیبا و گستردنی بیفزایند. زندگی ما ایرانی ها با فرش عجین شده است. و همین مسئله شاید علاقه ما را به دانستن پیشینه فرش بیشتر می کند. با وجود این، شاید کمتر ایرانی باشد که از ریشه ها و پیشینه فرش، این هنر زیبای سرزمین مادری، اطلاعات زیادی داشته باشد. در این مطلب و سلسله مطالب آینده تلاش داریم که اطلاعات مجمل و در عین حال جذابی درباره فرش ایرانی و به خصوص فرش کاشان در اختیار قرار دهیم. بیایید از ابتدا شروع کنیم و با هم نگاهی به معنای قالی یا فرش بیندازیم تا به دنیایر رمز و راز به تدریج وارد شویم.

قالی یا فرش چیست؟

قالی یا فرش نوعی گستردنی بافته شده از الیاف پنبه، پشم و در بعضی موارد ابریشم است که معمولاً برای پوشش زمین به کار می‌رود. به دست بافتهٔ پُرزدار و گره‌دار قالی گفته می‌شود. از آنجا که قالی و فرش همیشه نقش‌های زیبا بر خود داشته‌اند، امروزه به جنبهٔ تزئینی آن نیز توجه می‌شود. از سال ۱۳۹۳ به بعد شهر کاشان به عنوان پایتخت فرش جهان معرفی و این اثر ماندگار در میراث ملموس یونسکو با شماره ۰۰۳۸۳ ثبت گردید. هم‌اکنون بیش از ۱۲۰۰ کارخانه تولید فرش ماشینی و ۷۰۰ کارگاه تولید فرش دستبافت در منطقه کاشان و آران و بیدگل مشغول به فعالیت می‌باشد. صادرات فرش در ایران یکی از فعالیت‌های اقتصادی پر سود محسوب می‌شود. 

واژه قالی یا فرش و واژه های مرتبط با آن از کجا می آیند؟

در زبان پهلوی واژه‌های گوناگونی برای اشاره به انواع گستردنی‌ها به کار برده می‌شد: برای قالی نفیس از بَت یا بوپ، برای نمد و فرش از نمت استفاده می‌شد و برای فرش و بستر از ویستَرْگ که از ویستردن (wistardan) گرفته شده که در فارسی امروز، گستردن گفته می‌شود.

 

اما واژهٔ قالی یا غالی از نام شهری به نام قالین (اصل نام شهر مشخص نیست هرچند قلعه و نه شهری وجود دارد که به انگلیسی غالین جاکار و بِرداوان می‌نامند و در خود ارمنی برداوان می‌گویند) در ارمنستان که در آن دوران بخشی از ایران باستان بوده‌است، گرفته شده‌است. البتّه فرهنگ لغت عمید کلمهٔ قالی را برگرفته از کلمهٔ ترکی قالین به معنای فرشِ پُرزدار که با نخ و پشم به رنگ‌های مختلف بافته می‌شود، معنی کرده‌است.

معنای «بوب» در لغتنامه دهخدا چنین آمده‌است:

فرش و بساط خانه… فرشی که آن را انبوب نیز گویند… در ارمنی، بوب و پهلوی، بوپ. در تاریخ طبری از ابوجعفر محمد بن جریر طبری (حدود ۲۶۶–۳۱۰) و ترجمه و تألیف ابو علی محمد بلعمی (۳۲۵) واژه «بساط» مترادف فرش آمده‌است. در آنجا از «فرش بهارستان» سخن می‌رود که در حملهٔ اعراب به ایران از کاخ تیسفون بدست آمده‌است. در معجم البلدان از یاقوت حموی (اوایل سده هفتم هجری قمری) چنین می‌آید: «بساطی یافتند از دیبا، شصت آرش اندر شصت آرش». در نُزهَة القُلوب حمدالله مستوفی (۷۵۰) از قول ابوعون صاحب کتاب الذیج چنین آمده‌است: «در قالی‌قلا فرشی بافته می‌شود که آن را قالی نامند و قالی نسبت اختصاری است به شهر قالی‌قلا و قالی‌قلا شهری است در ارمنستان کبیر... از عهد انوشیروان، هنوز ارمنستان بدست ایرانیان بود تا اسلام آمد… «ارمینیاغس» یکی از مردم ارمنستان زمام حکومت… را در دست گرفت. پس از وی زنی به حکومت رسید بنام «قالی» و شهری ساخت و آن را «قالی‌قاله» نامید که به معنای احسان است.»

دسته بندی طرح های فرش ایرانی

 

 

فرش ایرانی دنیای پر رمز و رازی دارد. نقش های زیبا و دلربای این دردانه های هنر، هر کدام دنیایی هستند از مفهوم و طراوت و خلاقیت. در این مقاله قصد داریم به این دنیای زیبا با نگاهی عمیق تر بنگریم و با وسواس به کنکاش در انواع طرح های فرش ایرانی بپردازیم. با ما در این مقاله همراه باشید.

فرش های ایرانی و طبقه بندی آن ها

نقوش فرش ایران و نگاره های تزیینی آن و از همه مهمتر مفاهیم بنیادی و شاید هم راز آمیز آنها ، از جمله مباحث تخصصی فرش ایران می باشد که در طی چند دهه ی اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است .

از برکت بسیاری از این مطالعات در برخی موارد رمز پردازی و نماد گرایی نقوش فرش ایران نیز آشکار گشته و نتایج حاصله افزون بر سایر دلایل، بر ارزشهای هنری فرش ایرانی افزوده است ، قبل از پرداختن به مباحث جدیدی که در طی سالهای اخیر برای طبقه بندی فرشهای ایران مورد توجه قرار گرفته و همچنین مروری بر نظریات کارشناسان غربی در مورد نقشه های فرش ایران ، به معرفی یک طبقه بندی قدیمی از طرحهای فرش ایران می پردازیم که بیش از دو دهه از عمر آن می گذرد و می توان گفت امروزه مورد توجه و استفاده اغلب طراحان و تولید کنندگان فرش قرار گرفته و در مدارس و دانشگاهها نیز به عنوان طبقه بندی اصلی طرحهای فرش ایران معرفی می گردد .

در خصوص طبقه بندی صحیح و اصولی طرح های فرش ایران و همچنین مبانی بنیادی آن تا چند سال اخیر کار چندانی صورت نگرفته بود ، اما به تدریج مطالعات انجام شده به ویژه توسط کارشناسان و محققین ایرانی که متاسفانه هنوز از طرفداران زیادی برخوردار نیست، می رود تا دنیای جدیدی را از طبقه بندی علمی – هنری – طرح های فرش ایران را ارائه دهد .

در این طبقه بندی بدون توجه به دلایل شکل گیری و پیدایش طرحها و نقش ها و حتی ریز نقش های مورد استفاده در فرش ، فقط با توجه به نوع آرایه ها و تزیینات طرح و همچنین اشکال تقلیدی به کار رفته و حتی با توجه به نوع تقسیم بندی متن فرش و جای گیری اشکال و تصاویر در آنها به دسته بندی طرح های فرش ایران پرداخته اند و سپس با قیاس کلیه ی طرح های سایر فرش ها و توجه به وجوه مشترک طرح در هر فرش با طبقه بندی مذکور ، به اصطلاح تمامی طرح های فرش ایران را در این فهرست گنجانیده اند. در اینجا با این طبقه بندی آشنا می شویم .

بر اساس این طبقه بندی طرح های فرش ایران به 19 دسته اصلی طبقه بندی و هر یک نیز به چند شاخه ی کوچکتر تقسیم می گردند که عبارتند از:

دسته 1: طرح های افشان

در این طرح کلیه ی بند ها و نگاره های فرش پیوستگی و ارتباط کاملی دارند به نحوی که به نظر می رسد نقاش از هنگام شروع طرح تا پایان آن قلم از کاغذ بر نداشته و یک ارتباط مداوم بین قسمتهای مختلف نقش بوجود آورده ، به عبارت ساده تر همان گونه که از نام نقوش این گروه پیداست ، تمامی گل و برگ ها و بند های موجود در طرح ، در متن فرش پراکنده و افشان شده اند . طرحهای افشان اصولاً به گونه ای طراحی می شوند که هیچ یک از گل و برگها قرینه نداشته و اصول قرینه نگاری در آن وجود ندارد . انواع مختلف طرح های افشان عبارتند از : افشان دسته گلی ، افشان حیوان دار ، افشان ختایی و ...

 

 

دسته 2: طرح های اسلیمی

 

قالب اصلی این طرح بر مبنای گردش های منظم و بغایت سنجیده ی بند های اسلیمی است . از آنجایی که اسلیمی خود دارای انواعی است لذا با توجه به نوع و شکل آن نیز می توان طرح های اسلیمی را طبقه بندی نمود . معروفترین طرح آن ، اسلیمی جهان اژدر است . در این نوع اسلیمی به دو شاخه تقسیم شده و حالتی شبیه به فکین اژد ها را به وجود می آورد . انواع مختلف طرح های اسلیمی عبارتند ار : اسلیمی بندی ، اسلیمی افشان ، اسلیمی لچک و ترنج

 

دسته 3: طرح های شاه عباسی

اساس کلیه طرح های شاه عباسی بر مبنای کاربرد گل معروف شاه عباسی در این طرح است . در این طرحها گل های شاه عباسی به همراه بندهای ختایی و گاه تلفیق آنها با اسلیمی ها ، انواع مختلفی از نقوش فرش را ارائه می دهند . انواع طرح های این گروه عبارتند از : لچک و ترنج شاه عباسی ، افشان شاه عباسی ، شاه عباسی درختی ، شاه عباسی شیخ صفی ، شاه عباسی جانوری و ...

 

دسته 4: طرح های آثار باستانی و ابنیه اسلامی

کلیه ی طرح هایی که ملهم از نقوش و اشکال تزیینی بناها ، عمارات و کاشی کاری های آنها می باشند در این گروه جای دارند . البته طراحان فرش در برخی از طرح های اصلی نقوش این بناها حسب سلیقه ی خود تغییراتی را وارد نموده اند اما ساختار و تشابه اصلی طرح فرش با طرح اصلی بنا کاملا حفظ گردیده است .
معروفترین طرح های این گروه عبارتند از :
گنبد مسجد شیخ لطف الله ، سردر امامزاده محروق ، گنبد مسجد امام ، تخت جمشید ،‌ طاق بستان مسجد جامع اصفهان و ...

 

دسته 5: طرح های بته ای (بته جقه)

 

کلیه طرح های این گروه بر مبنای کاربرد بته جقه است و به انواع و اقسام مختلف به تزیین متن و حاشیه فرش با بته جقه ها می پردازد . انواع مختلف طرح های بته جقه ای که هر یک به گونه ای شیوه یافته اند عبارتند از : بته میری ، بته خرقه ای ، بته قلمکار، بته کردستانی و ...

 

دسته 6: طرح های اقتباسی

گفته می شود اغلب طرح های این گروه شباهت زیادی با طرح های فرش مناطق مرزی ایران و کشورهای همسایه و حتی سایر کشورها دارد و به همین دلیل آنها اقتباسی می نامند مانند طرح های معروف به قفقازی و گوبلنی

 

دسته 7: طرح های واگیره ای (بندی)

طرح اصلی آن به گونه ای است که سراسر فرش هم از جهت طول و هم از جهت عرض به قطعات منظم تقسیم شده و هر قسمت توسط خطوط و یا بند هایی به قسمت همجوار می پیوندد و به این ترتیب از به هم پیوستن این قسمت ها و بند های آنها کل طرح بوجود می آید . طرح های اصلی این گروه عبارتند از : بندی اسلیمی ، بندی خشتی ، بندی ترنجدار ، بندی شیر و شکری ، بندی شاخه گوزنی ، بندی دسته گلی ، بندی مینا خانی و...

 

دسته 8: طرح های درختی

در طرح های این گروه درخت و درخچه های کوچک و بزرگ به ویژه به صورت انفرادی ترکیب اصلی را تشکیل داده اند و با اجزای دیگری ترکیب شده اند. معروفترین طرح های این گروه عبارتند از : درختی سبزیکار ، و درحتی حیواندار.

 

دسته 9: طرح های شکار گاهی

بنیاد اصلی این گروه از طرحها نمایش صحنه های شکار و شکار گاه است . به نحوی که در قسمتهای مختلف طرح یک سوار کار با وسیله ای همانند تیر و کمان یا نیزه مشغول شکار آهو و یا سایر جانوران است .

 

دسته 10: طرح های ترکمن

طرح های ترکمن همگی در گروه نقوش هندسی قرار دارند و به صورت ذهنی بافته شده اند . معروفترین طرح های ترکمن در ایران که در این گروه نام برده می شوند ،عبارتند از : غزال گز، قاشقی، آخال و ...

 

دسته 11: طرح های ماهی در هم

 

طرح ماهی در هم از قدیمی ترین و رایج ترین طرح های فرش ایران است . این طرح اغلب به صورت یک واگیره می باشد و بافنده همان واگیره را در طول و عرض فرش تکرار می کند . در این طرح یا واگیره یک حوض به صورت لوزی با چهار برگ – ماهی در اطراف آن مشاهده می شود .

طرح ماهی در هم در نقاط مختلف ایران به نامهای مختلفی مشهور است . مهمترین انواع آن عبارتند از :
ماهی فراهان ، ماهی زنبوری ، ماهی کردستان و ریز ماهی

 

دسته 12: طرح های گل فرنگ

کلیه طرح های این گروه بر مبنای گلهای طبیعی بویژه گل رز با رنگهای بسیار روشن نظیر زرد ، آبی و سرخ می باشد . انواع طرحهای گل فرنگ عبارتند از: گل فرنگ بیجار ، گل فرنگ دسته گلی گل فرنگ گل و بلبل ، لچک و ترنج گل فرنگ ، افشان گل فرنگ و ...

 

دسته 13: طرح های قابی (خشتی)

متن فرش در این طرح ها به قسمتها یا قابهای مختلفی تقسیم گشته که به طور منظم در کنار هم قرار دارند و در داخل هر قاب با گل و برگ های مختلفی تزیین شده است . معروفترین طرحهای قابی عبارتند از: قابی بختیار و قاب قرانی

 

دسته 14: طرح های گلدانی

ویژگی اصلی این طرح وجود یک یا چند گلدان در اندازه های مختلف است که تمام متن فرش را می پوشاند . اما اغلب طرحهای گلدانی دارای گلدانی بزرگ در یک طرف فرش هستند که شاخه های گل های آن تمام متن فرش را می پوشاند . معروفترین طرحهای گلدانی عبارتند از :
گلدانی هزار گل ، گلدانی محرابی ، گلدانی ظل السطانی

دسته 15: طرح های محرابی

طرح اصلی در این گروه بر مبنای محراب است . همان مکانی که در مساجد ، مکان نمازگذاران امام جماعت است . در این طرحها معمولا محراب را با تزییناتی از قبیل قندیل ، گلدان ، و حتی درخچه های کوچک می پوشانند و گاه دو طرف محراب را با ستونهای بزرگی که سقف محراب بر روی آن قرار دارد نشان می دهند انواع طرحهای این گروه عبارتند از : محرابی قندیلی ، محرابی گلدانی ، محرابی درختی

 

دسته 16: طرح های ایلی و عشایری

این طرح ها عموما توسط عشایر ایران بافته می شوند و اغلب نگاره ها و تزیینات طرح ملهم از ذهن قالیبافان است . در این طرح ها قرینه بودن چندان معنا ندارد و ختی همین ویژگی و سادگی نقوش از عوامل اصلی زیبایی طرح های این گروه است . طرح های فرش عشایر قشقایی ، شاهسون ، بلوچ و ... در این گروه جای می گیرند .

 

دسته 17: طرح های محرمات

در این طرح کل متن فرش از جهت طولی به چند ردیف موازی تقسیم میگردد و درون این ردیفها با نگاره هایی همچون بته جقه ، انواع اسلیمی و یا ختایی و گل و برگهای دیگر تزیین می گردد . به عبارت دیگر متن فرش به صورت راه راه می باشد ، محرمات بته جقه ای معروفترین طرح این گروه است.

 

دسته 18: طرح های هندسی

همان گونه که از نام طرح های این گروه پیداست ، کلیه نقوش این گروه به صورت هندسی و با استفاده از خطوط زاویه دار به وجود می آیند . مهمترین انواع طرحهای هندسی عبارتند از :
هندسی کف ساده ، هندسی جوشقان ، هندسی خاتم شیراز ، هندسی لچک و ترنج و هندسی قابی

 

دسته 19: طرح های تلفیقی

طرح های این گروه به مرور زمان و با ادغام شدن طرح های مختلف بوجود آمده است و دهها و بلکه صدها نوع از آن را می توان در میان مناطق مختلف ایران مشاهده کرد . برخی از طرح های تلفیقی به جهت تلفیق زیبا و صحیح نقوش مختلف از جذابیت بالایی برخوردارند . اما برخی از آنها ناشی از تلفیق نابهنجار چند طرح می باشند . گونه های مختلفی از طرحهای تلفیقی را می توان نام برد مانند لچک و ترنج تلفیقی ، تلفیقی دسته گلی ،تلفیقی گل فرنگ ، تلفیقی هندسی و ...

 

دسته بندی های دیگر از طرح های فرش ایران

آنچه که شرح آن رفت در واقع یک طبقه بندی ساده و قدیمی از طرحهای فرش ایران بود که هم اکنون نیز مورد استفاده بسیاری از طراحان و حتی کارشناسان فرش قرار می گیرد . عده ای تغییرات خاصی در این طبقه بندی به وجود آورده اند و تعداد این گروه را به 20 الی 25 گروه گسترش داده اند .

عده ای دیگر شیوه ی به اصطلاح علمی تری را در پیش گفته اند و گروههای اصلی را به دو یا سه طرح اصلی تقسیم نموده اند .

یک گروه را را طرحهای الهام یافته از طبیعت دانسته اند و گروه دوم را طرحهایی می دانند که علت اصلی بوجود آمدن آنها خلاقیت هنری بوده ، به اصطلاح عامل خلق آنها بشر بوده است مانند طرحهای مشهور به ابنیه تاریخی ، طرحهای ذهنی عشایری ، طرحهایی که به نام شهر ها شهرت یافته اند و طرحهای تلفیقی ، سپس کلیه طرحهایی را که قبلا نام برده شد در ذیل هر یک از این دو گروه قرار می دهند .

اما صرف نظر از نحوه ی تقسیم بندی ، اغلب اینان تحت تاثیر همان گروهای اصلی نام برده شده قرار داشته و هر یک به شیوه ی دیگری سعی داشته اند همان طبقه بندی قدیمی را به شکل جدیدی ارائه نمایند و به همین دلیل است که در نام گذاری طرحهای اصلی و گروهای فرعی هر یک ، تفاوت خاصی مشاهده نمی شود .

 

منبع: https://www.beytoote.com/art/farsh/iranian-carpets1-classify.html